Fidan, Washington'daki temaslarına ilişkin basın mensuplarının sorularını yanıtladı.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, ABD Başkanı Donald Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack ve birçok yetkiliyle Beyaz Saray'da görüşmeler yapmak üzere ABD tarafından davet edildiğini belirten Fidan, ziyaretinin Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara'nın ziyaretiyle denk geldiğini ifade etti.

Şara ile yapılan görüşmeye davet edildi

Fidan, Şara'nın Trump ve ekibiyle görüştüğünü ve görüştüğünün bir bölümünde kendisinin de davet edildiğini kaydetti.

Türkiye'nin Suriye'yle ilgili genel listeleri ve ABD ile işbirliği fırsatlarını görüştüklerini anlatan Fidan, Suriye'nin kalkınmasına, birliğine, beraberliğine, rahatlığına ve bölgenin ömrüne ilişkin birçok konuda konuşma imkanı bulabildiklerini söyledi.

Fidan, ardından Beyaz Saray'da Rubio, Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani, Witkoff ve Barrack'ın da bulunduğu uzun bir toplantının yapıldığını belirtti, bu toplantıya daha sonra ABD Başkan Yardımcısı JD Vance'in de katıldığını kaydetti.

Toplantıda görüş alışverişlerinde bulunduklarını aktaran Fidan, "Özellikle Suriye'nin ülkesinde, bölgelerde ve diğer yerlerdeki sorun alanları daha iyi nasıl yönetilebilir? Sezar yasası'yla ilgili çalışmalar nasıl yapılabilir? Onlara detaylı bakma imkanımız oldu. Görüşlerimizi, pozisyonlarımızı ortaya koyduk" diye konuştu.

Witkoff ve Barrack ile ayrı görüşme yapıldı

Fidan, Witkoff ve Barrack ile ayrı bir toplantıya devam edildiği belirtilirken, Witkoff'un sorumlu olduğu Filistin dosyasındaki birçok konuda Gazze'de kabul edilen ateşkes ile ilgili aksayan sorunlar dahil detaylı bir şekilde ele aldıklarını söyledi.

Witkoff'un Rusya-Ukrayna dosyasına da baktığına işaret eden Fidan, bu konunun uzun görüşmelerin sürelerini dile getirdi.

Rusya-Ukrayna savaşının durumu için şu anda bulunulan kritik eşikte neler yapılabileceğine, ABD ile bu konuda nasıl çalışılabileceği üzerine görüştüklerini anlatan Fidan, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bu konuda hizmete sunulduğunu, onlara ilişkin bazı değerlendirmeleri ve atılacak günlerde ortaya koyduklarını belirtti.

Fidan, İran nükleer anlaşmalarında ABD'nin mevcut ve bundan sonra nasıl adım atılması planını de değerlendirerek kaydederek, bu konunun ayrıntılarını ayrıntılı olarak bilgilendirme ilgisi nedeniyle iyi görüş alışverişinde bulunduklarını ifade etti.

Özellikle Suriye konusunda Büyükelçi Kışlası ile Filistin, Rusya-Ukrayna ve İran konusunda da Witkoff ile çok detaylı bir görüşme süreleri aktaran Fidan, görüşmelerin sonuçlarıyla ilgili Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı da bilgilendirdiklerini söyledi.

Fidan, Trump'ın Suriye meselesine yaklaşmanın oldukça uzaklara dikkat çektiğini, bunun için Türkiye tarafından olumlu bulunduğunu dile getirdi.

"Yaptırımların tamamen ortadan kaybolması önemli"

Şu anda Suriye ekonomisinin tekrar kalkması için Suriye Sezar Sivil Koruma sistemi (Sezar sistemi) adı verilen cezaların kalıcı olarak yaşamlarıyla ilgili neler yapılabileceğine odaklanıldığına işaret eden Fidan, şunları kaydetti:

"Çünkü başkanlık yetkileri kullanılarak sınırlı oranda bazı istisnalar sağlanırti ve belli ekonomik hizmetler önü verilen ama yasanın tamamıyla ortadan kaldırılıp tekrar Kongre'den geçirilerek başkanlık istisnalarına ihtiyaç duyulmayan bir birleştirmenin yapılması gerekiyor. Burada yönetimin aynı görüşte olması ve Kongre'ye bu şekilde bir tavsiyede toplanan fevkalade önemliydi. Bunun için hem Sayın Şara'nın anlattıkları hem bizim orada anlattıklarımız büyük bence taşıma taşıyor."

Fidan, Şara'nın ABD'deki Kongre üyeleriyle bir araya geldiğine işaret ederek, Sezar yasası için oylamayı Kongre'nin güncelliğini ve bunun önemli olduğunu dile getirdi.

“Ülkenin bütünlüğüne yönelik sıkıntı olabilir”

Suriye'nin mevcut Süveyda'da ve miktarı Suriye'de DSG'nin bulunup bulunmadığının ne olacağı ile ilgili konuların ele alınması açısından da görüşmelerin önemli olduğunu vurgulayan Fidan, şu şekilde konuştu:

"Aslında önümüze böyle bir şema çıkıyor. Gerek kuzeyi, gerek kuzeydoğusu, gerek güneyi. Oranın bulunması için doğal olarak büyük bir gayret var. Aynı zamanda bölgede de tehdit olması gerekiyor. Bu yönde ciddi konuşmalar oldu, görüş alışverişlerinde bulunduk."

Fidan, Şeybani ve Rubio ile görüştü

Fidan, Suriye, ABD ve Türkiye dışişleri bakanları olarak Şeybani ve Rubio ile üçlü görüşme de süreleri kaydederek, 3 ülkenin perspektifini ve nasıl daha iyi işbirliği yapabileceklerini ele aldıklarını ifade etti.

Mayısta Antalya'da da üçlü bir görüşmeye ev sahipliği yaptığı süreyi hatırlatan Fidan, ikincisini gerçekleştirmiş gibi özetledi.

Fidan, Barrack'ın sürekli bu konuda iletişimde bulunulabilecek bir büyükelçi olması nedeniyle aşırı hız ve pratiklik yaptığına dikkati çekerek, "Onun da çok yoğun bir mesaisi var, özellikle Suriye konusunda. Hem Amerikan tarafıyla Suriye tarafının katılımısi hem güneyde olan sorun, İsrail'e bakan kısmı, hem kuzeyde, kuzeydoğuda bize bakan kısmı, bütün bunlar ile ilgili yoğun bir çalışma var. şey” diye konuştu.

Gazze meselesi ele alındı

Fidan, Gazze'deki ateşkes süreci ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde (BMGK) ele alınan karar taslağına ilişkin devam eden sürecin "fevkalade önemli" olduğunu belirterek, ilan edilen özet barış sürecinin ilerleyen aşamalarının hayatta kalması için böyle bir güvenlik konseyi kararının verildiğini söyledi.

"Türkiye olarak barış planının bütün aşamalarının evrensel olayların olacak şekilde hayatta kalmayı ve soykırımın durmasını, insani yardımların başladığını bir aktivite öncesi olarak görüyoruz." diyen Fidan, bu konuda yöntem farklılıklarının neler olabileceğine dikkat çekti.

Fidan, Türkiye'nin özelliklerinin uygulanabilir, tecrübelerinin, endişelerinin de yansıdığı bir BMGK patlamasının ortaya çıktığını belirtti, şu anda tartışmaların devam ettiği, bazı taslakların olduğu ve bunlara ait bilgilerin ilettiklerini, çekincelerini de aktardı.

Türkiye'nin BMGK üyesi olmadığını hatırlatan Fidan, konuyu yakın olan ülkelerle konuştuklarını belirterek, aynı fikirde olduklarını, birlikte hareket ettiklerini Gazze Temas Grubu, sekiz ülkeli grup ile bir araya gelerek görüş alışverişinde bulunduklarını söyledi.

Fidan, 3 Kasım'da İstanbul'da yapılan Gazze'de yapılan konuşmayı hatırlatarak, toplantıda konularla ilgili görüştüklerini belirterek, şunları kaydetti:

"Biliyorsunuz hafta biz İstanbul'da bir ev sahibi olmak. ağırlıklı olarak bu maksatla yani iletişim grubu ve sekiz ülke grubu olarak nasıl görüş oluşturabiliyoruz? Şu anda parlayan süreçle ilgili nelere ihtiyaç var? Uluslararası bir kararın BMGK'dan başlayacak temel olanlar olması gerekir? Çünkü çok farklı aktörlerin farklı perspektifleri ve görünümleri var. Yani bir araya getirmeniz biraz zor olabiliyor. Ama barış anlaşmasının ilerleyen aşamalarında hayata geçirilmesini de engelleyici bir metin yapılmamalıdır. Yani bir şey yaparken bir şeyi bozmamalı.

Bu yayılmalar devam ediyor. Şu anda özgürlükler sunulmuş bir metin var. Değerlendirmelerimiz o konuda devam ediyor. Arkadaşlarımızla sürekli takip ediyoruz, çalışıyoruz. Ortaklarımızla konuşuyoruz. Bugün Beyaz Saray'da gün boyu çeşitli aktörlerle görüşmelerde, çeşitli seçeneklerle ilgili görüşlerimizi dileme imkânımız da oldu."